"Każdą zdradę można pięknie wytłumaczyć."
- Elżbieta I Wielka Tudor

sobota, 7 stycznia 2012

podział administracyjny Norwegii


Akershus
Akershus to region otaczający Oslo i po stolicy naliczniej zaludniony region Norwegii (blisko 0,5 mln mieszkańców). Prawie co czwarty Norweg mieszka w Akershus lub Oslo. Nazwa Akershus pochodzi od zamku i fortecy Aker, obecnie będącej częścią Oslo. Aker w tłumaczeniu na Polski to po prostu “akr”.
Aust-
Agder
Aust-Agder łącznie z sąsiednim Vest-Agder tworzą południowy region Norwegii, popularnie nazywany Sørlandet. Poprzez cały region biegnie wielka dolina Setesdalen. Aust-Agder oznacza „wschodni Agder”, a samo Agder można przetłumaczyć jako „kraina w części dochodząca do morza” 
Buskerud
Dwie długie doliny Numedal i Hallingdal dominują w krajobrazie Buskerud, który jest prawie całkowicie pozbawiony kontaktu z morzem, poza wąskim przesmykiem na wschodzie. Nazwa pochodzi od majątku Buskerud “Biskupia polana”, gdzie mieszkał biskup Norwegii, a później zarządca podatkowy.
Finnmark
Finnmark jest największym regionem Norwegii, leżącym na jej północnym krańcu. Został włączony do Norwegii dopiero w roku 1750 kiedy ustalono granice ze Szwecją, Finlandią i Rosją. W krajobrazie regionu dominują bezkresne pustkowia oraz długie fiordy. Nazwa Finnmark to w tłumaczeniu „Kraina Samów”, ludności pochodzenia ukro-fińskiego, która nadal licznie zamieszkuje te tereny. W Finnmarku odnaleziono najstarsze w Norwegii ślady osadnictwa z epoki kamienia.
Hedmark
Region Hedmark we wschodniej Norwegii znany jest z najdłuższej doliny Østerdalen (Wschodnia Dolina) i najdłuższej rzeki Norwegii – Glomma. Nazwa regionu wywozi się od plemienia Heide zamieszkującego niegdyś bezkresne lasy na pograniczu za Szwecją, „heidr” w języku staronorweskim oznacza właśnie „dziki las”. 
Hordaland
Hordaland leży w zachodniej części kraju popularnie nazywanej Vestlandet. Dwie trzecie ludności regionu mieszka w Bergen, drugim co do wielkości mieście Norwegii. Krajobraz Hordalandu ukształtowany jest głównie przez długi Hardangerfjord i niezliczone wysepki rozsiane po skalistym wybrzeżu. Nazwa regionu pochodzi od plemienia Hordar, i ma przypuszczalnie celtyckie pochodzenie.
Møre og
Romsdal
Region leży w północnej części Vestlandet. Wybrzeże Møre og Romsdal jest bardzo urozmaicona, w krajobrazie dominują fiordy i góry. Znajduje się tu malownicza dolina  Romsdalen, ze słynną Droga Trolli oraz Geirangerfjord uchodzący za najbardziej malowniczy fiord Norwegii. Pierwsza część nazwy Møre og Romsdal pochodzi przypuszczalnie od „mare” (morze), druga od doliny Romsdalen, którą do morza spływa rzeka Rauma.
Nordland
Nordland jest zdecydowanie najdłuższym regionem Norwegii, rozciąga się bowiem na długości ponad 600 km, przy czym najwęższy fragment między oceanem, a granicą Szwedzką liczy jedynie ok. 10 km. Większa części Nordlandu mieści się za kołem podbiegunowym. Poszarpana linia brzegowa, dziesiątki tysięcy wysepek tworzą charakterystyczny krajobraz regionu. Do tego dochodzi lodowiec Svartisen oraz malownicze grupy wysp Lofoty i Vesterålen. Nazwa Nordland „Kraj Północy” określała niegdyś całą północną część kraju.
Nord-
Trøndelag
Północna część Trøndelagu, w centralnej Norwegii. Wybrzeże jak w całej praktycznie Norwegii urozmaicone jest tu fiordami i wysepkami. Region jest kolebką norweskiej państwowości, w katedrze Nidaros w Trondheim odbywają się koronacje monarchów Norwegii. Nazwa oznacza “region pod władaniem ludu Trønder”. Lud ten jeszcze przed epoką wikingów stworzył na tych terenach zalążek państwa.  
Oppland
Południe Opplandu podobnie jak graniczący z nim Hedmark i Trøndelag jest regionem rolniczym. Na górzystej północy znajdują się góry Rondane, Dovre oraz wschodni skraj gór Jotunheimen. Wśród wielu dolin regionu najdłuższą jest Gudbrandsdalen, gdzie nad brzegami jeziora Mjøsa (największego w Norwegii) znajduje się Lillehammer. Nazwa Oppland oznacza „Kraj wyżynny”, odróżniając region od niżej położonych okolic Oslo.
Oslo
Stolica Norwegii leży nad Oslofjordem. Po pożarze w 1624 r. miasto odbudowano i nadano mu nazwę Christiania na cześć duńskiego władcy. Pisownię zmieniono później na Kristiania, aż w 1925 r. miasto wróciło do dawnej nazwy. Pierwsza sylaba pochodzić może od „ás” – Bóg (w staronorweskim), druga oznacza “otwartą przestrzeń”.
Rogaland
Rogaland leży w południowo-zachodniej części kraju. Południowa jego część – Jæren, należy do najbardziej żyznych obszarów Norwegii (a takich jest bardzo niewiele, raptem 3% powierzchni kraju). Za wschód od Jæren rozciągają się jałowe góry. Nazwa Rogaland pochodzi od plemienia Ryger zamieszkującego te tereny jeszcze przed wikingami. 
Sogn og
Fjordane
Sogn og Fjordane leży w centralnej części Vestlandet. Drugi człon nazwy odnosi się do fiordów, których w tym regionie jest wiele, a pierwszy człon do najdłuższego na świecie Sognefjordu (205 km długości) przecinającego region na dwie połowy. Nazwa Sogn może mieć jakiś związek z prądami morskimi. W regionie znajduje się również największy lodowiec w Europie, Jostedalsbreen oraz najwyższy szczyt Norwegii, Galdhopiggen leżący w górach Jotunheimen. 
Sør-
Trøndelag
Region leży w południowej części Trøndelagu i obejmuje tereny wokół Trondheimfjordu. Dwie długie doliny rozciągają się na południe, Gauldalen prowadzi do Hedmark, a Orkdalen do regionu Oppland. Ponad połowa mieszkańców regionu mieszka w Trondheim (siedziba ludu Trønder – patrz Nord Trøndelag) trzecim co do wielkości mieście Norwegii. 
Telemark
Region rozpościera się od nizinnych wybrzeży Skageraku na południu, po górski płaskowyż Hardangervidda na północy. Pomiędzy tymi skrajnościami znaleźć można liczne doliny ozdobione jeziorami i lasami. Nazwa regionu pochodzi od plemienia Teler zamieszkującego te ziemie jeszcze przed epoką wikingów. Do roku 1919 nabrzeżna część Telemarku nosiła nazwę Grenland.
Troms
Długie fiordy, głębokie doliny, wysokie góry w połączeniu z wyspami rozsianymi wzdłuż wybrzeża tworzą krajobraz regionu Troms. Dawna granica władania królów i jarlów Norwegii kończyła się na północnej granicy regionu. Jedna trzecia ludności mieszka w Tromsø, głównym porcie północnej Norwegii (końcówka „ø” w duńskim i „øy” w norweskim oznacza wyspę). Pochodzenie nazwy regionu nie jest pewne.
Vest-
Agder
Vest-Agder, czyli “zachodni Agder” według średniowiecznego, islandzkiego historyka Snorriego Sturlassona był rządzony przez lokalnych władców jeszcze przed powstaniem królestwa Norwegii w 872 r. Połowa ludności mieszka w Kristiansand, jednym z głównych portów dla przepraw promowych do Danii i Anglii. Kristiansand swoją nazwę wzięło od duńskiego króla, który ufundował miasto w roku 1600.
Vestfold
Przed setkami lat Oslofjord nazywano “Fold” co oznacza “otwarte morze”. Vestfold oznacza więc “ziemie na zachód od Foldu”. Vestfold jest po Oslo najmniejszym regionem Norwegii. Wyróżnia go praktyczny brak gór, fiordy na wybrzeżu są wyjątkowo krótkie, a wyspy nieliczne i małe. W zamian za to Vestfold ma wyjątkowo bogatą historię.
Østfold
Østfold oznacza “ziemie na zachód od Foldu” (patrz Vestfold). Region położony jest między Oslofjordem, a granicą ze Szwecją I wyróżnia się żyznymi ziemiami i łagodnymi, zalesionymi wzgórzami. Glomma, najdłuższa rzeka Norwegii płynie przez Østfold i wpada do tu do morza. W regionie odnaleziono znaki osadnictwa z epoki kamienia.


NORWEGOFIL

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz